Birinci derece akrabalardan 2 kişi prostat kanseri ise risk 5 kat artıyor

Dünyada ve ülkemizde erkeklerin en sık karşılaştığı kanser türlerinden biri olan prostat kanseri, çevresel etkiler dek kalıtımsal nedenlerle de ortaya çıkabiliyor. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Üroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Ulvi Önder, babasında prostat kanseri olan bir kişide benzer hastalığa yakalanma riskinin 2,2 kat, kardeşinde olanlarda 3,4 kat ve birinci derece akrabalarından 2 kişide bulunanlarda ise bu riskin 5,1 kat arttığını söyledi.
“Doymamış yağların artı tüketimi prostat kanserine yakalanma riskini artırıyor”
Prostat kanserinin erkekler arasında en sık görülen kanser olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Ulvi Önder, “Kayda Değer tehlike faktörlerinden biri yağ tüketimidir. Doymamış yağların pozitif tüketimi ve obezite keza prostat kanserine yakalanma keza de fena huylu kanser gelişimi riskini artırıyor” ifadesini kullandı. Keza sigara, kırmızı et ve hayvansal yağ tüketimi Prostat kanseri riskini artırırken lycopene (domates, diğer kırmızı sebze ve meyveler), selenyum (tahıl, balık, et-kümes hayvan eti, yumurta, süt ürünleri), omega-3 yağ asitleri (balık), D ve E vitamininin prostat kanseri riskini azaltıcı etkisi olduğunu söyledi.
İdrar yaparken yaşanılan sıkıntılar prostat kanserine göze çarpan ediyor olabilir
Prof. Dr. Ali Ulvi Önder, prostat kanserinin idrar yolunda meydana getirdiği tıkanıklığın derecesine kadar hastada idrar yapma zorluğu, idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, idrar kaçırma, çatallanma, idrar alıkoyma zorluğu gibi yakınmalara niçin olduğunu söyledi. Önder keza ileri faz veya metastatik prostat kanseri varlığında, hastalığın tutulduğu bölgeye tarafından bilhassa bel kemiklerinde sancı da görülebildiğini aktardı.
Prostat kanserinin belli tanısı prostat biyopsisi ile konabilir
Prostat kanserinin belli tanısının, prostat biyopsisinden elde edilen dokunun patolojik incelemesi ile konduğunu anlatan Prof. Dr. Önder, “Biyopsi kararı için en manâlı belirleyiciler prostatın parmakla makattan yapılan muayenesi (DRE-Digital Rectal Examination) ve kanda bakılan PSA (Prostate Specific Antigen) testidir” biçiminde konuştu.
Ailesinde prostat kanseri öyküsü olan kişiler 40, olmayanlar ise 50 yaşından itibaren PSA testi yaptırmalıdır
Prostat kanserinin erkekler aralarında en sık görülen kanser türü olması ve yaş arttıkça görülme riskinin artması sebebiyle kayıtlı yaştan sonradan erkeklerin periyodik kontroller yaptırması son derece önemli. Prof. Dr. Önder , “Ailesinde Prostat kanseri öyküsü olan kişilerin 40, olmayanların ise 50 yaşından itibaren PSA testi ve DRE ile kontrolleri önerilmektedir. Bu kolay ve ucuz kanser tarama şeklidir. Hasta, hiçbir yakınması olmasa bile prostatında kanser barındırabilir” şeklinde konuştu.
Evreleme için görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır
Prof. Dr. Ali Ulvi Önder, “Günümüzde prostat biyopsisinde standart uygulama, makattan ultrason (TRUS – transrectalultrasound) yardımı ile biyopsi yapılmasıdır. Bu uygulamada ultrason ile prostat görüntülenir ve biyopsi işlemi özel iğne ve tabanca yardımı ile sistemli olarak gerçekleştirilir. çoğunlukla toplam 8-12 adet biyopsi alınır ve patolojik tahlil için laboratuvara gönderilir. Biyopsi işlemi anestezisiz veya tercihan lokal uyuşma aşağıda yapılır. Biyopsi sonucu Prostat kanseri tanısı konursa çare kararı verebilmek için hastalığın evresi belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi veya MRI, tüm cisim kemik sintigrafisi veya PET gibi farklı alanlara yönlendirilmiş görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır” dedi.
Prof. Dr. Ali Ulvi Önder “Tüm kanser hastalıklarında olduğu gibi prostat kanserinin tedavisi de hastalığın evresine tarafından yapılır. Prostat kanseri evresini terbiyesizce 3 ana gruba ayırabiliriz. Organa sınırlı hastalık, yerel ileri faz ve ileri aşama. Prostat kanseri tedavi kararı hastalığın evresi, biyopsi verileri, hastanın sağlık durumu, hasta yaşı gibi faktörlere bağlıdır” diye konuştu.
Evrelere göre standart tedavi seçenekleri; izlem, etkin izlem, ışın tedavisi, ameliya
Prof. Dr. Ali Ulvi Önder, hastalığın evrelerine tarafından uygulanabilen standart tedavi seçenekleri ile ilgili de ayrıntılı bilgiler namına şöyle konuştu:
“Kanserin organla sınırlı olduğu durumlarda herhangi bir çare uygulanmaksızın hasta izlenir. genelde düşük ilerleme potansiyeline sahip, daha ileri yaştaki hastalarda ise faal izlem uygulanır. Düşük ilerleme potansiyeli, düşük PSA değeri olan ve biyopsisinde 1 veya maksimum 2 parçada kanser saptanan hastalarda belirli bir süre sonradan tekrar biyopsi yapılır. Daha ileri vakalarda ise Işın Tedavisi uygulanır. Bu tedavide prostatın dışarıdan ya da içine radyoaktif çekirdekler yerleştirerek tümörün etkisiz ülkü getirilmesi amaçlanır. Seçeneklerden biri de cerrahi müdahaledir. Prostat kanseri ameliyatı, prostatın tümünün meni kesesi ve meni kanalı son kısmı ile birlikte çıkarılmasıdır. BPH nedeniyle yapılan ameliyattan çok öbür bir uygulamadır. Açık ya da kapalı yapılabilir. Kapalı ameliyat laparoskopik yöntemdir ve standart ya da robot yardımlı laparoskopik prostatektomi edinmek üzere iki seçeneği vardır. Radyoterapi, açık ameliyat, standart laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik prostatektomi tedavilerinin onkolojik sonuçları vardır.”
Lokal ileri hastalıkta çare seçeneklerinin cerrahi ve radyoterapi olduğunu gösteren Prof. Dr. Ali Ulvi Önder “Radyoterapi ve cerrahi uygulamaları organa sınırlı hastalıktaki gibidir oysa hastalığın tekrar etme riski yüksek olduğu için çoğunlukla bu evrede kombine tedaviler göstermek gerekebilir. Radyoterapi ile birlikte veya öncesi hormonal çare, cerrahi öncesi ve/ya da sonrası hormonal tedavi ya da cerrahi sonrası radyoterapi çare seçenekleri olabilir” diye konuştu. Prof. Dr. Önder “İleri faz hastalıkta standart çare seçeneği hormonal tedavidir. Hormonal tedavi erkeklik hormonu testosteronun etkisini engelleyen, bu nedenle prostatın bayağı ve kanser hücrelerinin gelişimini engelleyerek etki eden, iğne ya da hap şeklinde uygulanan ilaçlardır. Sistemik kemoterapi gibi önemli yan etkileri yoktur” dedi.
Prof. Dr. Ali Ulvi Önder son olarak, prostat kanseri ile ilgili tüm teşhis ve evreleme yöntemlerinin yanı sıra, bütün çare seçeneklerinin Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde galibiyet ile uygulandığını söyledi.