‘Enfeksiyonlar kurdeşene neden olabilir’

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Filiz Topaloğlu Demir, toplumda her 100 kişiden 20’sinin ırk arasında kurdeşen olarak aşina ürtiker hastalığını geçirdiğini belirterek ilişkin kayda değer açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Topaloğlu Demir, “Ürtiker deride geçici olarak ortaya çıkan, kaşıntılı kızarıklıklar ve kabarıklar ile seyreden yangısal bir hastalıktır. Kızarıklık ve kabarıklar, çoğunlukla 24 saat içinde iz bırakmadan kaybolur lakin vücudun öbür bölgelerinde benzer bulgular çıkmaya devam eder. Anjioödem ise göz kapaklarında, dudaklarda, avuç içi veya but tabanlarında ortaya meydana çıkan, gerilemesi genel olarak 24 saatten daha uzun süren şişliklerdir. Ağız içi ve yemek borusunda da bulgular ortaya çıkabileceği için solunum yetmezliği ve yutma güçlüğü gibi şikayetlere neden olabilir. tek başına bulunabildiği gibi ürtiker ile birlikte de görülebilir” dedi.

“6 haftadan uzun sürüyorsa kronikleşmiştir”
Ürtikerin bulaşıcı bir hastalık olmadığına dikkati çeken Doç. Dr. Topaloğlu Demir, şöyle devam etti: “Ürtiker bulaşıcı bir hastalık değildir ama etkilenen kişinin hayat kalitesinde, okul veya meslek performansında belirgin düşmeye neden olan kayda değer bir hastalıktır. Toplumun yüzde 20’si hayatlarının herhangi bir döneminde ürtiker atağı geçirmektedir. Altı haftadan daha kısa sürede kaybolan formuna akut ürtiker, altı hafta veya daha uzun süre devamlı formuna ise kronik ürtiker denir. Kronik ürtiker de kendi içinde kronik spontan ürtiker ve soğuk, sıcak, egzersiz, basınç gibi somut faktörler ile tetiklenen fiziksel ürtikerlerin de içinde yer aldığı kronik indüklenebilir ürtiker olmak üzere iki asıl gruba ayrılır. Fiziksel ürtikerin de semptomatik dermografizm, soğuk ve sıcak ürtiker, solar ürtiker, gecikmiş basınç ürtikeri gibi dağıtılmış alt tipleri vardır. Dermografizm ise kaşıma sonrası, kaşıntı alanına uygun şekilde görülen çizgisel kızarıklık ve şişliklerdir. Soğuk ürtikeri de karlı, rüzgarlı hava, soğuk bir denizde yüzmek gibi soğuğa maruziyet ile tetiklenen çeşididir. Solar ürtiker güneş ile tetiklenir. Gecikmiş basınç ürtikeri ise giysi lastiklerinin sıktığı alanlar, el ve etap tabanları gibi uzun süreli basınca kalan alanlarda ortaya çıkar. Kolinerjik ürtiker terlemeye neden olan egzersiz, sıcak banyo, emosyonel gerginlik gibi durumlarda dakikalar içinde ortaya meydana çıkan milimetrik kızarıklıklar biçiminde görülen kronik indüklenebilir ürtiker tipidir. Akuajenik ürtiker de suyla bağlantı ile tetiklenen kronik indüklenebilirdir. Kontakt (bağlantı) ürtiker gıdalar, gıda katkı maddesi maddeleri, lateks, kedi ve köpek salyası gibi bir takım maddelerin deriye teması sonrası ortaya meydana çıkan kronik indüklenebilir ürtiker tipidir. Bu ürtiker formları tek başına bulunabileceği gibi benzer hastada birden artı ürtiker formu birlikte de görülebilir.”

“Dil ve boğaz şişmesine dikkat”
Doç. Dr. Filiz Topaloğlu Demir, değerlendirmelerini şu şekilde sürdürdü: “Akut ürtikerin en sık nedenleri arasında enfeksiyonlar (özellikle nezle, grip gibi akut üstteki solunum yolu enfeksiyonları), ilaçlar (sancı kesiciler, kas gevşeticiler, antibiyotikler başta olmak üzere her türlü hap) ve gıdalar yer alır. Hem bir takım tansiyon ilaçları (ACE inhibitörleri) anjioödeme neden olabilir. Çare kapsamında ise hekim gözetiminde bahşedilen antihistaminikler ile çoğu hastada kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık gibi bulgular denetim altına alınabilir. Antihistaminiklerden fayda görmeyen hastalarda alerjenlere duyarlılığı azaltmak için planlanmış ayrı ilaçlar kullanılmaktadır. Kronik indüklenebilir ürtiker tiplerinde tetikleyicilerinden uzak durmak tedavide ilk yapılacak iştir. Dil ve boğaz şişliği gibi hayatı korkutma eden bulgular olması durumunda en yakın sağlık durumu kuruluşuna başvurulmalıdır.”