Turkovac’ın Faz 3 klinik araştırma çalışması Azerbaycan’da başladı

Türkiye Afiyet Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile Bakü Afiyet Merkezi aralarında, Azerbaycan’da Türkiye’nin yerli ve milli Covid-19 aşısı Turkovac’ın hatırlatma dozu (rapel doz) Safha-3 klinik araştırma çalışmasına başlamasına ilişkin protokol imzalandı. Protokole TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan ve Azerbaycan Bakü Sağlık Merkezi Direktörü Asiman Hasanov imza attı. Azerbaycan’ın zamanında salgına aleyhinde çok ciddi önlemler aldığını gösteren Hasanov, “Vatandaşlarımızı aşılamamız için Türkiye bizlere fazla ciddi yardım oldu. Turkovac aşısının kullanılması için bundan böyle klinik çalışmalara başlıyoruz. Azerbaycan’da bugünden itibaren Turkovac aşısının klinik testlerine başlıyoruz” dedi.

Turkovac aşısının acele tatbik onayı alarak Türkiye’de kullanılmaya başlandığı gösteren TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, “Türkiye’de Turkovac aşımız Aşama-3 çalışmalarını tamamlayarak Aralık 2021 tarihinde acele dilekçe onayı alarak kullanıma başlandı. şu anda Türkiye’de Turkovac aşısı üçüncü farklı bir aşı olarak halihazırda yaygın bir biçimde uygulanmakta ve bilhassa Türk vatandaşlarının Turkovac aşısına yoğun bir ilgisi olduğunu görüyoruz. Bugün bizim içinde çok kayda değer bir gün. Çünkü arkadaş ve kardeş ülke olan Azerbaycan’la hem bilimsel işbirliği anlamında hem de Turkovac aşımızın, yerli ve ulusal aşımızın Azerbaycan’da da yaygın olarak kullanılabilmesi için bir ön evre olan Faz-3 klinik araştırmasının da başlamasına defalarca beraber şahitlik ediyoruz” diye konuştu.

“Koruyuculuğu daha yüksek”

Turkovac aşısının Covid-19 salgınına karşı en etkin avantajlardan bir tanesine olduğunu gösteren Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Alev Kara,“Turkovac, Sinovac aşısının özelliklerini gösteren aynı grup aşılar arasında. Biz aşımızın geliştirildiği dönemde Türkiye’de de, Azerbaycan’da da aşı uygulamaları başlamış olduğu için aşının etkinliğini değerlendirebilmek için, aşının ne değin koruduğunu gösterebilmek için kullanılmakta olan bir başka aşıyla karşılaştırmıştık ve o, da ülkemizde ve halen Azerbaycan’da da kullanılmakta olan Sinovac aşısıydı. Bizim çalışmamız sırasında ne Sinovac grubunda ne de Turkovac grubunda kaybın olmadığını gördük. bir de karşılaştırdığımızda Turkovac aşısı olanların Sinovac aşısına tarafından daha az hastalandıklarını, daha eksik hastaneye yattıklarını gördük ve hatta ilk değerlendirmeyi yaptığımızda bizim ülkemizdeki ivedi kullanıma, yaygın kullanıma geçilirken yapılan birincil değerlendirme esnasında rakamları karşılaştırdığımız zaman öteki aşıya kadar nerdeyse koruyuculuğunun bir buçuk, iki kata yakın daha yüksek olduğunu görmüştük. Bu şekilde de ülkemizde, Türkiye’de ilk etapta yaygın dilekçe onayını aldık” ifadelerini kullandı.

“Gelecekteki salgınla beraber hazır olmak noktasında çok kayda değer bir adım”

Protokol imzalandıktan daha sonra da açıklamada yer alan Akdoğan, Turkovac aşısının Faz-3 klinik araştırma çalışması Azerbaycan’da da bugünden itibaren başlandığına aksan yaparak, “Yaygın aşılamanın ya da acil başvuru formu onayının bir ön aşaması olduğundan nedeniyle Azerbaycan’da da bu işlemlerin başlaması gerekiyordu. O işlemlerin başladığını söyleyebiliriz bugün itibari ile söyleyebiliriz” dedi. Türkiye’nin kendi Covid-19 aşısını üretebilen 9 ülkeden biri olduğunu da gösteren Akdoğan, “Bu noktada bizim herhangi bir aşı milliyetçiliği yapmadan, sayın cumhurbaşkanımızın da üstünde vurguladığı bir konuydu malumunuz. Hem aşının paylaşımı noktasında, keza de karşılıklı işbirlikleri, bilimsel çalışmalar noktasında iş birliklerimizi geliştiriyoruz. Emrindeki Azerbaycan arkadaş ve kardeş ülkemizle birlikte her alanda olduğu gibi bu alanda da işbirliği yapmak ve bilhassa gelecekteki salgınlara beraber hazır edinmek noktasında da çok manâlı bir adım olduğunu kanaatindeyim” ifadelerini kullandı.

TÜSEB ile Azerbaycan Bakü Sağlık Durumu Merkezi kadar yürütülecek hatırlatma dozu Evre-3 klinik araştırma çalışması, Turkovac’a dair yurt haricen yapılan ilk klinik araştırma özelliğini taşıyor. Azerbaycan’da yapılacak olan klinik araştırmaların sonuçları Azerbaycanlı yetkililer kadar onaylandıktan sonradan, 2 doz inaktif aşı olan Azerbaycan vatandaşları 3. doz olarak Turkovac aşısını seçebilecek.

Kamil Nadirli