Prof. Dr. Gökhan Tolga Adaş: ‘Martın ortasından itibaren İstanbul bayağı bir rahatlayacak’

Prof. Dr. Murat Dilmener Ivedi Koşul Hastanesi’nin tabi olduğu Bakırköy Dr. Sadi Davetli Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Gökhan Tolga Adaş, pandemiyle mücadelede gelinen son durumu değerlendirdi. Mart ayının ortasından itibaren vaka sayılarında daha büyük bir düşüş beklediğine dikkat çeken Prof. Dr. Adaş, pandemiyle mücadelede geçen 2 yılı da değerlendirdi. Prof. Dr. Gökhan Tolga Adaş, “İki tane yerleşkemiz var, birisi Sadi Konuk öbürü Murat Dilmener Acil Koşul Hastanemiz ikisinde de düşüşler devam ediyor. Bizim tahminimize kadar mart ayında; martın ortasından itibaren İstanbul’un baya bir rahatlayacağı, biliyorsunuz İstanbul’u da takiben Türkiye’de bir rahatlama gözükmeye başlıyor” diye konuştu.

Bugün gerçekleşecek Sıhhat Bakanlığı Korona virüs Bilim Kurulu toplantısının arkasından maske zorunluluğunun kalkabileceği görüşlerine ilişkin konuşan Prof. Dr. Gökhan Tolga Adaş: “Sağlık Bakanlığı önüne teknik ve bilimsel veriler gelmeden böyle bir kararı almayacaktır. Ast bu veriler istenilen düzeyde gelirse bu kararı alacaktır. Bir teorik var, bir pratik var. Pratikte baktığımız süre fazla artı uyulmadığını görüyorsunuz ben de uyarıyorum ara sıra burada da uyarıyoruz lakin buna rağmen insanların riayet etmediğini görüyoruz. Onda biraz gevşeme olur diye düşünüyorum. Kapalı yoğun olan bir alışveriş merkezinde kendimce orada takın ne zararı olacak. Yarım saat, bir saat alışveriş yaparken maskeli yapın size faydası var” şeklinde konuştu.

“Problemler ömür boyu bile sürebilir”

Pandemiyle mücadeleyle geçen 2 yılı değerlendiren Prof. Dr. Gökhan Tolga Adaş, “Anlatılmaz, yaşanır derim hakikaten şiddet geçti, ailesi hastalandığı vakit bile gelip çalışanlar vardı, içimizden hekim, hemşire, teknisyen, bilgi girişten şehit olan arkadaşlarımız oldu. Türkiye çok başarılı bir imtihan verdi, bu yadsınamaz, on yıl sonrada böyle konuşulacak. Virüs varyant değiştirdi bu aşının hiç yararı yok bu söylem dürüst değil. Bizim vücudumuza girdi mi virüs bir yolculukla beynimize de gidebilir, akciğer, karaciğerimizi, pankreasımızı, böbreğimizi de birçok yeri etkileyebiliyor, her yeri tutabilir. İlk başta fazla göz ardı edilen bir şeydi fakat daha sonra bakıldı ancak post Covid sendromu dediğimiz, kronik Covid sendromu 3 aydan daha sonra başlıyor. Dünya Sağlık Örgütü de buna bir format getirdi, üçüncü aydan daha sonra insanlarda covide benzer belirtiler görülmeye başladığı zaman buna post covid sendromu diyoruz.

Kimlerde daha fazla gözüktüğüne baktığımız süre akciğer belirtileri artı olan ahali, kilosu pozitif olan millet, daha ileri yaşlarda olan insanlar bunlarda daha sık görülüyor. 3 ay sonra en basit eklemlerinde tekrar ağrılar başlıyor. ‘Ya benim bel ağrım geçmedi, omuz ağrım fazla şiddetlendi arttı’ bunlarda zaten iyileşirken fibrozis oluyor. Akciğer dokusu sertleşerek iyileşiyor. Bu organ sertleşince çok koordineli çalışamıyor, bunun neticesinde akciğerde bir takım solunumsal problemler ömür boyu bile sürebilir. Örneğin kalbi tutuyor miyokardit yapıyor, kalbin damarlarında koroner spazm yapabiliyor. Beyinde yapabiliyor bu tip şeyleri kanama diyatezleri yapabiliyor” dedi.

“Yoğun bakıma girmiş hastaları yakın takibe alıyoruz”

Covid sonrası vatandaşların takip edilmesine yönelik oluşturulan merkezlerle ilgili konuşan Prof. Dr. Adaş, “Sağlık Bakanlığı da bu konuda merkez kurdu. Ağır geçiren, bilhassa yoğun bakıma girmiş hastalara biz ulaşıyoruz onları yakın takibe alıyoruz. Tüm organlarını bu şekilde bir tarama yapıyoruz. Bu keza bir araştırma keza de peşine düşüp takip amaçlı hatta bazı fazla ağır geçiren hastalarla ilgili Murat Dilmener Hastanesi’nde 3 servisi palyatife çevirdik. Bunlara fizik tedavi, psikiyatrik, solunum fizyolojisi gibi bazı çalışmaların verilmesi lazım bunları yapıyoruz. Sadece dışkı yok, yurt dıştan ölümden anında sonradan otopsi çalışması serbest lakin biz yapamıyoruz.

Onları yaptıkları vakit kemik iliğinde, karaciğerinde virüsün RNA parçalarına parçacıklarına rastlıyorlar. Hatta ara sıra şunu okuyoruz Covid geçirdi aradan şu kadar süre geçti, hala negatife dönmedi bununla bağdaştırılıyor özellikle ağır geçirenlerde. Kronik Covid veya post Covid sendromu hastalığın şiddetine alt olarak, nereyi tuttuysa ya da organ yetmezliğine götürdüyse bunun yansımaları olacaktır. Aradan altı ay da geçse en minik bir şeyde yürek krizi geçirme ihtimaliniz daha yüksek. Yüzde yüz demiyorum yükseliyor. Kan Basıncı hiç yoktu tansiyonum olmaya başladı diyor, tüm bunlar tetikliyor.

Pandemi şu an azalarak devam ediyor, önlemlere dikkatli olmak, sabretmek lazım. Dünyada dokuz ülke var aşı üreten Covid ile ilgili incelemeler yapan, koskocoman memnun etme verici bir durumdur fakat Türkiye’de bunlardan birisi. Turkovac gelince Sinovac’ın tabiri caizse papucu dama atıldı. Şu an Turkovac’a alaka yoğun bir şekilde var. Bunun daha devam edeceği gözüküyor emrindeki bu çalışmalar hepimiz için kibir verici” ifadelerini kullandı.

Hasibe Karadağ – Emre Baba