‘Yüksek tansiyon böbrek yetmezliğine neden olabilir’

Kronik böbrek yetmezliği, böbrek fonksiyonlarının kademeli olarak kaybı olarak tanımlanır. Hastalığın nedenleri, belirtileri, tanı ve tedavi yöntemleri gibi merak edilen noktaları Medicana International İstanbul Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Emre Tutal, sizler için açıkladı.

“Böbrek yetmezliği ileri aşamaya geldiğinde vücutta sıvı birikmesine neden oluyor”

Böbreklerimiz; vücuttaki zararlı maddeleri ve sıvı fazlasını kandan süzer, vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar. Kronik böbrek yetmezliğinde böbreğin bu fonksiyonu yavaş yavaş azalır. Böbrek yetmezliği ileri aşamaya geldiğinde zararlı maddeler, atıklar ve fazla sıvı vücutta birikmeye başlar. Tablonun ağırlaşması yaşam kaybı ile sonuçlanabilir. Böbrek yetmezliği belirtileri çok farklı şekillerde olabilir. Her hastada tüm belirtiler görülecek diye bir kural yoktur. Prof. Dr. Emre Tutal “Bulantı, kusma, iştah kaybı, yorgunluk, güçsüzlük, uyku düzeninde bozulma, idrar miktarında değişim, kas seyirmesi, kramplar, geçmeyen kaşıntı, ayakta ve ayak bileğinde şişlik, hipertansiyon (yüksek tansiyon), fazla sıvının akciğer etrafında birikmesine bağlı nefesin kısalması şeklinde sayılabilir. Hastalığın başlarında böbrek, fonksiyon kaybını telafi edebildiğinden belirti ve bulgular ortaya çıkmayabilir. Hastalığın ilerleyip böbrekteki hasarın artmasıyla belirtiler görülebilir.” Dedi.

“Yüksek tansiyon böbrek yetmezliğine neden olabilir”

“Kronik böbrek yetmezliği, altta yatan başka bir hastalığın böbrek fonksiyonlarında bozulmaya yol açması ve zaman içinde böbrekte kalıcı hasar meydana getirmesiyle ortaya çıkan bir tablodur” diyen Prof. Dr. Emre Tutal, “Tip 1 veya tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, glomerulonefrit (böbrekte süzme işlemini gerçekleştiren yapının iltihabı), polikistik böbrek, üriner yollarda tıkanıklık yapan durumlar (taş, prostat büyümesi gibi), vezikoüretral reflü (idrarın böbreğe geri kaçması), tekrarlayan böbrek enfeksiyonları böbrek yetmezliğine sebep olabilecek durumlardır” ifadelerini kullandı.

“Erken dönemde teşhis edilmezse ayaklarda, bacaklarda şişme olabilir”

Kronik böbrek yetmezliği, erken dönemde teşhis edilmediğinde ya da tedavisi düzgün yapılmadığında vücutta bazı değişimlere sebep olur. Sıvının böbrekler tarafından yeterince uzaklaştırılamamasına bağlı ayaklarda ve bacaklarda şişme, yüksek tansiyon, akciğerler etrafında sıvı toplanmasına neden olabilir. Kandaki potasyumun ani yükselişine bağlı olarak kalp fonksiyonları bozulabilir. Kalp ve damar hastalıklarına sebebiyet verebilir. Kemiklerin zayıflamasına ve kırılganlığının artmasına sebep olabilir. Sinir sisteminizi etkileyerek konsantre olmada güçlük, kişilik değişiklikleri, nöbet gibi durumlara yol açabilir. Bağışıklığı zayıflatarak enfeksiyona yatkınlık yapabilir. Böbreklerde geri dönüşümsüz hasara yol açarak hastanın diyalize girmesi ya da böbrek nakli olması ihtiyacını doğurabilir. Görüldüğü üzere kronik böbrek yetmezliğinin pek çok farklı sonuçları olabilir. Bu sonuçlar çok ciddi, hayatı tehdit edebilecek sorunlara yol açabilir. Böbreklerinizle ilgili bir probleminiz olabileceğini düşündürecek belirtileriniz varsa uzman bir nefrolağa başvurmalısınız. Hastalığın, böbrekteki hasar henüz ciddi boyutlara ulaşmadan teşhis ve tedavi edilmesi çok önemlidir.

“Böbrek fonksiyonları ciddi derecede azalmış hastalarda tedavi diyaliz ve böbrek nakli”

Tanıda; kan ve idrar testi yapılarak böbreğin atık maddeleri ne ölçüde uzaklaştırabildiğine bakılabilir. Görüntüleme tekniklerinin yardımıyla böbrekte olası yapısal anormallikler görülebilir. Böbrek biyopsisi yani böbrekten parça alınması da yine tanıda yardımcı olabilecek yöntemlerdendir. Hastaların durumu ve risk faktörlerine göre tanı yöntemlerinden birkaçı birlikte kullanılabilir. Kronik böbrek yetmezliğini tamamen iyileştirmek mümkün değildir. Tedavide hedef hastanın yakınmalarını azaltmak, hastalığın ilerlemesini durdurmak, hastalığa neden olan durumu tespit etmek ve ortadan kaldırmaktır. Prof. Dr. Emre Tutal “Tansiyon ilaçları: Yüksek tansiyon hastaları böbrek yetmezliğine girdiklerinde durumları kötüleşebilir. Bu hasta grubunda tansiyon düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Kolesterol ilaçları: Böbrek yetmezliği hastalarında kolesterol seviyeleri sıklıkla yüksek olabilir. Bu hastalarda kolesterol düzeylerini düşürmek kalp damar hastalıkları riskini azaltır. Ödemi azaltan ilaçlar: Böbrek yetmezliği, vücutta su tutulumuna ve buna bağlı şişliğe yol açabilir. Diüretik grubu dediğimiz ilaçlar bu şişkinliğin azaltılmasında kullanılır. Diyetteki protein içeriğini düşürmek: Proteinler, vücudumuzda çeşitli işlemlere uğrar. Bu işlemler sonucu azot içeren atık maddeler oluşur ve böbrek bu atık maddelerin atılmasından sorumludur. Böbrek yetmezliği durumunda protein alımı kısıtlanarak atık madde oluşumu azalır ve böbreklerin iş yükü azaltılmış olur. Kronik böbrek yetmezliğinde sıklıkla kullanılan tedavilerden birkaçıdır. Prof. Dr. Emre Tutal, böbrek yetmezliğinin tedavisinde hastanın sahip olduğu diğer hastalıklar göz önüne alınarak farklı tedavi yöntemleri uygulandığını belirtti. Hastalığı iyice ilerlemiş ve böbrek fonksiyonları ciddi derecede azalmış hastalarda diyaliz ve böbrek nakli gibi çözümlerin gündeme gelebileceğini de sözlerine ekledi.